Organization Chart Of The Internal Audit Department
Internal Audit Directive
İÇİNDEKİLER
İç
Denetimin Amacı, Kapsamı ve Standartları
Kamu
iç denetim standartları ve meslek ahlâk kuralları
İç
Denetim Daire Başkanlığı, Yönetimi ve Görevleri
İç
Denetim Daire Başkanlığının yapısı
İç
Denetim Daire Başkanlığının görevleri
Üst
yöneticinin görev ve yetkileri
İç
Denetim Daire Başkanının atanması
İç
Denetim Daire Başkanının görev, yetki ve sorumlulukları
İç
Denetçilerin Görev, Yetki ve Sorumlulukları
İç
denetçilerin sorumlulukları
Bağımsızlık, Tarafsızlık ve Mesleki Güvence
İç
denetçilerin mesleki güvencesi
İç Denetim
Faaliyetlerinin Planlanması
Denetim
Faaliyetlerinin Yürütülmesi
Denetim
görevinin bildirilmesi
Denetim
sonuçlarının izlenmesi
Danışmanlık
faaliyetlerinin niteliği
Danışmanlık
faaliyetlerinin yürütülme esasları
İnceleme
ve araştırma faaliyeti
Yıllık
iç denetim faaliyet raporu
İç
Denetim Kaynaklarının Yönetimi ve Geliştirilmesi
İç
denetim kaynaklarının yönetimi
Mesleki
yeterliliğin geliştirilmesi
İç
denetçilikte derecelendirme ve kıdem
Sertifika
derecesine uygun görevlendirme
Kalite
güvence ve geliştirme programı
Denetlenen
birimlerin sorumluluğu
Dış denetim
ve diğer denetim birimleri ile ilişkiler
Yurtdışı
eğitim ve akademik çalışma
Haberleşme,
yazışmalar ve dosya düzeni
ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş.GENEL
MÜDÜRLÜĞÜ
İÇ DENETİM DAİRE BAŞKANLIĞI
YÖNERGESİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç ve kapsam
Madde
1 – (1) Bu Yönergenin amacı, Elektrik
Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü İç Denetim Daire Başkanlığının işleyişi ve yönetimi
ile iç denetçilerin ve Üst Yöneticinin iç denetime ilişkin görev, yetki ve
sorumluluklarına yönelik esas ve usulleri düzenlemektir.
(2) Bu yönerge, İç Denetim Daire Başkanlığı tarafından oluşturulan
komisyonca hazırlanır, Yönetim Kurulunun onayıyla yürürlüğe girer. İç Denetim Daire Başkanlığında saklanır.
Hukuki dayanak
Madde 2 –(1) 08.11.2013 Tarih ve 28815 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Kamu
İktisadi Teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının 2014 yılına ait Genel Yatırım ve
Finansman programına ilişkin 2013/5503 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı,
(2) EÜAŞ Yönetim Kurulunun 03.12.2013 tarih ve
44- 343 sayılı Kararı ve 16.03.2015 Tarih ve 9/65 sayılı Yönetim Kurulu Kararı,
(3) Bu Yönergede, İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları
Hakkında 12 Temmuz 2006 tarih ve 26226 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Bakanlar
Kurulunca çıkarılan Yönetmeliğin ilgili maddeleri dikkate alınmıştır.
(4) Bu Yönergenin hazırlanmasında Türkiye’deki mevzuatlar
ve Uluslararası İç Denetim Standartları dikkate alınmıştır.
Tanımlar
Madde
3 – (1) Bu Yönergede geçen;
a) Kararname: 2013/5503 nolu Kararname eki.
b) Yönetmelik:
İç Denetçilerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Bakanlar Kurulunca çıkarılan Yönetmeliği.
c) Yönerge: Bu
Yönergeyi.
ç) Kurul: EÜAŞ Yönetim Kurulunu.
d) Genel Müdürlük: Elektrik Üretim A.Ş.
Genel Müdürlüğü Merkez ve Taşra Birimlerini.
e) Üst Yönetici: Elektrik Üretim A.Ş.
Genel Müdürünü.
f) İç Denetim Daire Başkanlığı: Elektrik
Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü İç Denetim Daire Başkanı ve Elektrik Üretim A.Ş.
Genel Müdürlüğü İç Denetçilerini, ihtiyaca göre görevlendirilen diğer idari personelden
oluşan organizasyonu.
g) Başkan (İDD): Elektrik Üretim A.Ş. Genel
Müdürlüğü İç Denetim Daire Başkanını.
h) Başkan Yardımcısı: İç
Denetim Daire Başkanına yardımcı olmak üzere başkanın teklifi ve üst yöneticinin
onayı ile görevlendirilen iç denetçiyi.
ı) İç Denetçi: Bu Yönerge ve ilgili
mevzuat çerçevesinde iç denetim faaliyetlerini gerçekleştirmekle yetkili,
görevli ve sorumlu Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü İç Denetim Daire
Başkanı ve Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü İç Denetçilerini.
i) Denetim Gözetim Sorumlusu: İç Denetim faaliyetinin denetim
standartlarına uygun olarak yürütülmesini sağlamak amacıyla Başkan tarafından
iç Denetim gözetim sorumlusu olarak görevlendirilen iç Denetçiyi.
k) IIA: Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü nü ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İç Denetimin
Amacı, Kapsamı ve Standartları
İç Denetimin amacı
Madde 4 –
(1) İç Denetim, Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğünün merkez ve taşra
birimlerinin faaliyet ve çalışmalarına değer katmak ve geliştirmek için kaynakların
ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini
değerlendirmek amacıyla yapılan bağımsız ve tarafsız bir güvence sağlama ve
danışmanlık faaliyetidir. İç Denetim Daire Başkanlığı; risk yönetimi, iç
kontrol, yönetim süreçlerinin etkinliği ve
yeterliliğinin değerlendirilmesi ile geliştirilmesi suretiyle Elektrik Üretim
A.Ş. Genel Müdürlüğü amaçlarının gerçekleştirilmesine yardımcı olur.
(2) İç Denetim Faaliyeti; Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü
faaliyetlerinin amaç ve politikalara, kalkınma planına, programlara, stratejik
planlara, performans programlarına ve mevzuata uygun olarak planlanmasını ve
yürütülmesini; kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılmasını;
bilgilerin güvenilirliğini, bütünlüğünü ve zamanında elde edilebilirliğini
sağlamayı amaçlar.
İç Denetimin kapsamı
Madde 5 – (1) Genel Müdürlük Merkez ve Taşra teşkilatının tüm işlem
ve faaliyetleri iç denetim kapsamındadır.
(2)
İç denetim aşağıda belirtilen denetim uygulamalarını kapsar:
a)
Uygunluk denetimi: Genel Müdürlük teşkilatının faaliyet ve işlemlerinin ilgili
kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer mevzuata uygunluğunun incelenmesidir.
b)
Performans denetimi: Yönetimin bütün kademelerinde gerçekleştirilen faaliyet
ve işlemlerin planlanması, uygulanması ve kontrolü aşamalarındaki etkililiğin,
ekonomikliğin ve verimliliğin değerlendirilmesidir.
c)
Mali denetim: Gelir, gider, varlık ve yükümlülüklere ilişkin hesap ve
işlemlerin doğruluğunun; mali sistem ve tabloların güvenilirliğinin
değerlendirilmesidir.
d)
Bilgi teknolojisi denetimi: Denetlenen
birimin elektronik bilgi sistemlerinin sürekliliğinin ve güvenilirliğinin
değerlendirilmesidir.
e)
Sistem denetimi: Denetlenen birimin faaliyetlerinin ve iç kontrol sisteminin;
organizasyon yapısına katkı sağlayıcı bir yaklaşımla analiz edilmesi,
eksikliklerinin tespit edilmesi, kalite ve uygunluğunun araştırılması,
kaynakların ve uygulanan yöntemlerin yeterliliğinin ölçülmesi suretiyle
değerlendirilmesidir.
(3) İç
denetim, ikinci fıkrada belirtilen denetim uygulamalarından bir veya birkaçını
kapsayacak şekilde risk odaklı olarak yapılabilir. Ayrıca, bir faaliyet veya
konu (süreç olarak) tüm birimlerde denetim kapsamına alınabilir. Üst yöneticinin
özellikle talep ettiği faaliyet konuları veya Suistimal ve usulsüzlük konuları da
denetim faaliyeti içerisindedir.
.
İç Denetim standartları ve Meslek Ahlâk
kuralları
Madde 6 – İç denetim faaliyetleri, ilgili mevzuat ve Kamu İç Denetim
Standartları, Kamu İç Denetçileri Meslek Ahlâk Kurallarına uygun olarak
yürütülür, açıklık bulunmayan hallerde ise uluslararası iç denetim standartları
ile etik kurallar dikkate alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İç Denetim Daire
Başkanlığı, Yönetimi ve Görevleri
İç Denetim Daire Başkanlığının yapısı
Madde 7 – (1) İç
Denetim Daire Başkanlığı; Başkan, Başkan yardımcısı ve iç denetçiler ile
ihtiyaca göre görevlendirilen büro personelinden oluşur.
(2) İç Denetim Dairesi Başkanlığı, Genel Müdüre
bağlı olarak faaliyetlerini yürütür ve görevlerini Genel Müdüre karşı sorumlu
olarak yerine getirirler.
İç
Denetim Daire Başkanlığının görevleri
Madde
8 – İç Denetim Dairesi Başkanlığı aşağıdaki
görevleri yerine getirir; Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü çalışmalarına
değer katmak ve geliştirmek için kaynakların ekonomiklik, etkililik ve
verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini denetlemek ve değerlendirmek,
a) Risk analizlerine dayalı iç denetim plan ve
programlarını hazırlamak, geliştirmek ve Üst Yöneticinin onayına sunmak,
b) Onaylanan denetim plan ve programlarının
uygulanmasını sağlamak, Yönergede belirlenen amaç ve kapsam doğrultusunda
denetim ve danışmanlık faaliyetlerini yürütmek, Üst Yönetici tarafından verilen
program dışı görevleri gerçekleştirmek,
c) Genel Müdürlük Merkez ve Taşra birimlerinin
risk yönetimi, iç kontrol ve yönetişim süreçlerinin etkinlik ve yeterliliğini
değerlendirmek ve bu kapsamda öneriler sunmak,
ç) İç denetim faaliyetleri sırasında tespit
edilen veya iç denetim Daire Başkanlığına intikal eden inceleme veya soruşturma
yapılmasına gerek duyulan hususları Üst Yöneticinin bilgisine sunmak,
d) İç denetim faaliyetlerinin sonuçlarını
izlemek,
e) İç denetim faaliyetlerinin iç denetim
standartları ve meslek ahlâk kurallarına uygun olarak yürütülmesi, iç denetim
faaliyetlerinin değerlendirilmesi ve geliştirilmesi için kalite güvence ve geliştirme
programı oluşturmak, uygulamak ve geliştirmek,
f) Kalite güvence ve geliştirme programı
çerçevesinde yapılan değerlendirme sonuçlarını Üst Yöneticiye sunmak,
g) Yıllık iç denetim faaliyet raporunu
hazırlamak ve Üst Yöneticiye arz etmek,
ğ) İç Denetim Daire Başkanlığının görevlerini
etkin bir şekilde yerine getirebilecek bilgi, yetenek, tecrübe ve mesleki
yeterliliğe sahip iç denetçi kadrosunun Genel Müdürlük insan kaynakları
politikaları ile uyumlu olarak oluşturulması için gerekli prosedürleri gerçekleştirmek,
h) İç Denetim Daire Başkanlığı Yönergesini ve
işlem süreçlerini Yönetim Kurulunun düzenlemelerine uygun olarak hazırlamak ve
geliştirmek,
ı) İç denetim faaliyetlerinin sonuçları ile iç
denetim alanındaki gelişmeler ve en iyi uluslararası uygulamalar konularında
Üst Yöneticiye belirli aralıklarla bilgi sunmak,
i) Denetim raporlarının, raporlama standartları
ile belirlenen usul ve esaslara uygunluğunu kontrol etmek ve bir örneğini İç
Denetim Daire Başkanlığında muhafaza etmek,
j) İç denetim faaliyeti ve iç denetçilerle ilgili
diğer işlemleri yürütmek.
Üst yöneticinin görev, yetki ve Sorumluluğu
Madde 9-
Üst Yönetici aşağıdaki görev ve yetkilere
sahiptir:
a) İç
Denetim Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan iç denetim plan ve programlarını
onaylamak, program dışı konularda görevlendirme yapmak,
b) İç denetim plan ve programlarının
hazırlanması sürecinde plan ve programa dahil edilmesini gerekli gördüğü birim
ve konuları İç Denetim Daire Başkanlığına bildirmek,
c) Sertifika derecelendirmesine ilişkin
puanlamayı Başkanın teklifi üzerine yapmak,
d) Başkan yardımcısını, Başkanın önerisi üzerine görevlendirmek,
e) İç denetim Dairesi Başkanlığı ile
denetlenen birim yönetimi arasındaki uyuşmazlıkları çözümlemek ve nihai kararı
vermek,
f)
İç denetim raporlarını değerlendirerek gereği için ilgili birimlere göndermek.
Üst Yöneticinin
Sorumluluğu
(1)-Üst yönetici, iç
denetim faaliyetlerinin yerine getirilmesinde:
a) İç denetçilerin görevlerini bağımsız
bir şekilde yerine getirmeleri için gereken tüm önlemleri alır,
b) İç denetçilere, Genel Müdürlük Merkez ve Taşra
faaliyetlerini olumsuz etkileyebilecek risklerin belirlenmesi çalışmalarında
gerekli imkânı sağlar,
c) İç denetim faaliyeti kapsamına giren konularda, iç
denetçilere gerekli bilgi ve belgelerin sağlanması amacıyla, Genel Müdürlük Merkez
ve Taşra birimleri arasında etkili iletişim kurulmasını sağlar,
ç) İç denetim raporlarında
düzeltilmesi ve iyileştirilmesi önerilen konuları değerlendirir ve gerekli
önlemleri alır,
d) İç kontrol sürecinden elde ettiği
bilgilerle, iç denetimden elde edilen bilgileri karşılaştırır ve kaynakların
etkili, ekonomik ve verimli kullanımına ilişkin tedbirleri gerektiğinde iç
denetim Daire Başkanlığıyla görüşerek belirler,
e) İç denetçilerin meslekî yeterliliğinin
geliştirilmesi için gerekli tedbirleri alır,
(2)- Üst
yönetici, iç denetim faaliyetlerinden beklenen faydanın en yüksek düzeyde elde
edilmesi için ilgili mevzuatta belirlenen her türlü katkıyı sağlamakla
sorumludur.
(3) Üst yönetici,
Yapacağı periyodik toplantılara İç Denetim Daire Başkanını davet eder.
İç Denetim Daire Başkanının Atanması ve Başkan Yardımcısının Görevlendirilmesi,
Madde 10- (1) Başkan,
Kurum içerisindeki İç Denetçiler arasından, öncelikle temsil yeteneği ve liyakat gibi göstergeleri dikkate
alınarak, Üst Yöneticinin teklifi ve Yönetim Kurulunun onayı ile atanır.
(2) Başkan Yardımcısı, İç Denetim Daire Başkanının teklifi ve Üst
yöneticinin onayı ile görevlendirilir.
.
(3) Başkan Yardımcısı; Bu görevin yanı sıra
Başkanlığın iş durumuna göre, denetim, danışmanlık, kontrol öz değerlendirme ve
diğer görevleri de yapar.
İç Denetim Daire Başkanının
görev, yetki ve sorumlulukları
Madde 11- Başkan;
a) İç Denetim Daire Başkanlığını mevzuata, iç
denetim standartlarına, Yönergesine ve Kalite Güvence Geliştirme programına
uygun ve etkin bir şekilde yönetmek,
b) İç denetim faaliyetinin Yönetim Kurulu
tarafından yapılan düzenlemeler ve İç Denetim Daire Başkanlığı tarafından
hazırlanıp Üst Yönetici tarafından onaylanan plan ve programlara uygun olarak
gerçekleştirilmesini sağlamak,
c) İç denetçilerin program kapsamında veya
program dışı görevlendirmelerini yapmak,
ç) İç denetim faaliyetlerinin sonuçlarının
izlenmesi amacıyla bir takip sistemi oluşturmak, denetlenen birimlerin
yöneticileri ile iç denetçilerin mutabık kalmadığı hususlarda Üst Yöneticinin
kararı doğrultusunda yapılması gereken işlemleri takip etmek,
d) İç denetim raporlarında yer alan öneriler ve
eylem planları çerçevesinde denetlenen birimin yaptığı işlemler konusunda iç
denetçileri bilgilendirmek,
e)
Yürütülen denetim faaliyetlerinde iç denetçi ile denetim gözetim sorumlusu
arasında oluşabilecek ihtilafları çözüme kavuşturmak,
f) İç denetçilerin görevlendirilmesinde
tarafsızlıklarını etkileyebilecek durumları göz önünde bulundurmak,
g) İç denetçilerin görevlerini yaparken
bağımsızlık veya tarafsızlıklarının tehlikeye girdiği veya ihlal edildiği
durumlarda gerekli tedbirleri almak ve Üst Yöneticiyi bilgilendirmek,
h) İç denetim faaliyetinin kalitesini gözetmek
ve bu amaçla, kalite güvence ve geliştirme programı hazırlamak ve iç
denetçilerin görev performanslarını takip etmek,
ı) Yıllık iç denetim faaliyet raporunu, Genel
Müdürlük faaliyetlerine ilişkin genel değerlendirmeyi de kapsayacak şekilde
hazırlamak ve Üst Yöneticiye sunmak,
i) İç denetim kaynaklarının etkili, ekonomik ve
verimli şekilde kullanılmasını sağlamak,
j) İç denetim faaliyetlerinin yürütülmesi
sırasında gerek görülmesi halinde, başka bir iç denetçiden ve/veya konunun
uzmanından görüş veya yardım alınmasını sağlamak,
k) İç denetçilerin suç teşkil eden hususlara
ilişkin tespitlerini Üst Yöneticiye bildirmek,
l) Birim faaliyetleri hakkında Üst Yöneticiyi
düzenli olarak bilgilendirmek,
m) Mesleki gelişimlerini sağlamak amacı ile
yurt içi ve yurt dışı eğitim programları düzenleyerek iç denetçilerin bilgi ve
becerilerini sürekli olarak arttırmalarına katkı sağlamak,
n) İç Denetim Daire Başkanlığının bütçesine
ilişkin işlemleri yürütmek, iç denetçiler ile birim personelinin ihtiyacı olan
mesleki araç, gereç ve malzemeyi temin etmek, bu konuda gerekli tedbirleri
almak,
o) İç denetçilerin sertifika
derecelendirmelerine esas puanlamayı Üst Yöneticiye teklif etmek,
ö) İç Denetim Daire Başkanlığı Yönergesini, iç
denetçiler ile birlikte ihtiyaca göre yılda bir defa gözden geçirmek ve varsa
değişiklik önerilerini Üst Yöneticinin uygun görüşüne göre Yönetim Kuruluna
sunmak,
p) Yönetim Kurulu tarafından belirlenen ilkeler
çerçevesinde, diğer teftiş ve denetim birimleriyle işbirliğini sağlamak,
r) Birden fazla iç denetçi tarafından yürütülecek
görevlerde grup koordinatörünü belirlemek,
s) İç denetçiler ile büro personeline izin vermek,
diğer idari ve özlük haklarını kontrol etmek
ş) İç Denetim Daire Başkanlığına verilen
görevleri yürütmek üzere gerekli diğer iş ve işlemleri yapmak,
Görev,
yetki ve sorumluluklarına haizdir.
İdari personel ve büro
Madde 12
– (1) İç Denetim Daire Başkanlığında,
faaliyetlerinin gerektirdiği etik kurallara haiz, nitelik ve sayıda personel
görevlendirilir ve büro oluşturulur. Büro işlerinde gizlilik esastır. Büro şefi
ve büro şefliği personeli rapor, yazışma ve dosyaları Başkanlığın izni olmadan
kimseye gösteremez, veremez ve görevleri dolayısıyla edindikleri bilgileri
açıklayamazlar.
(2)
İdari görevlerin mahiyeti ve kapsamı ile personelin görev, yetki ve sorumlulukları
Başkan tarafından yazılı olarak belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İç Denetçilerin Görev, Yetki ve
Sorumlulukları
İç Denetçilerin görevleri:
Madde 13- İç Denetçiler aşağıdaki görevleri Üst Yönetici adına yürütür:
a) Risk analizlerine dayanarak Genel Müdürlük
Merkez ve Taşra birimlerinde risk yönetimi, iç kontrol ve yönetim yapılarını değerlendirmek,
b) Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli
kullanılması bakımından incelemeler yapmak ve önerilerde bulunmak,
c) Genel Müdürlük faaliyet ve işlemlerinin ilgili
kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer mevzuata uygunluğunu denetlemek ve harcama
sonrasında yasal uygunluk denetimi yapmak,
ç) Genel Müdürlük harcamaları ile mali
işlemlere ilişkin karar ve tasarruflarının, amaç ve politikalara, kalkınma
planına, programlara, stratejik planlara ve performans programlarına
uygunluğunu denetlemek ve değerlendirmek,
d) Genel Müdürlüğün mali yönetim ve kontrol
süreçlerinin sistem denetimini yapmak ve bu konularda önerilerde bulunmak,
e) Denetim sonuçları çerçevesinde iyileştirmelere
yönelik önerilerde bulunmak,
f) Denetim sırasında veya denetim sonuçlarına
göre soruşturma açılmasını gerektirecek bir hususa rastlanıldığında bu durumu
ve varsa suç teşkil eden hallere ilişkin tespitlerini Başkanlık kanalıyla Üst
Yöneticiye bildirmek,
g) Genel Müdürlük birimlerince üretilen bilgi
ve raporların doğruluğunu denetlemek,
h) Üst Yönetici tarafından gerekli görülen
hallerde performans göstergelerini belirlemede Genel Müdürlüğün ilgili
birimlerine yardımcı olmak, belirlenen performans göstergelerinin uygulanabilirliğini
değerlendirmek.
I) Gerekli görülen durumlarda Danışmanlık
görevi yapar.
İ)Kurum içinde Kontrol Öz Değerlendirme
Çalışmalarında Kolaylaştırıcı(Fasilatör) görevini üstlenir.
İç denetçilerin yetkileri
Madde 14 – (1) İç denetçiler aşağıdaki yetkilere sahiptir:
a) İç denetim faaliyetleriyle ilgili olarak
elektronik ortamdakiler dâhil her türlü bilgi, belge ve dokümanlar ile nakit,
kıymetli evrak ve diğer varlıkların ibrazını talep etmek,
b) Denetlenen birim çalışanlarından veya yürütülen
görevin ilgili olduğu birim personelinden iç denetim faaliyetlerinin
gerektirdiği yardımı almak, yazılı ve sözlü bilgi istemek,
c) İç denetim faaliyetinin gerektirdiği
konularda uzman yardımı almak veya görüşünden yararlanmak,
ç) İç denetim faaliyetlerinin gerektirdiği
araç, gereç ve diğer imkânlardan yararlanmak,
d) Görevin yürütülmesini engelleyici tutum,
davranış ve hareketlerde bulunanları İç Denetim Daire Başkanlığı kanalıyla Üst
Yöneticiye bildirmek.
İç denetçilerin sorumlulukları
Madde 15- İç denetçiler,
görevlerini yerine getirirken;
a) Mevzuata, iç denetim standartlarına ve etik
kurallara uygun hareket etmek,
b) Mesleki bilgi ve becerilerini sürekli olarak
geliştirmek,
c) Yetki ve ehliyetini aşan durumlarda Başkanı
haberdar etmek,
ç) Verilen görevin tarafsız ve bağımsız olarak
yapılmasına engel olan durumların bulunması halinde, durumu Üst Yöneticiye
iletmek üzere Başkana bildirmek,
d) Denetim raporlarında kanıtlara dayanmak ve
değerlendirmelerinde tarafsız olmak,
e) Denetim esnasında elde ettiği bilgilerin
gizliliğini korumak,
Hususlarına riayet ederler.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Bağımsızlık, Tarafsızlık ve Mesleki Güvence
İç denetimin bağımsızlığı
Madde 16 – (1) İç denetim faaliyeti Genel Müdürlük günlük işleyişinden
bağımsızdır. İç denetçiler görevlerini Kanun, Yönetmelik ve bu Yönerge
kapsamında tam bir bağımsızlık içinde gerçekleştirirler.
(2) İç denetim faaliyetinin kapsamına, denetim
uygulamalarına müdahale edilemez ve iç denetçilerin görüşlerini değiştirmeleri
istenemez. İç denetçilerin görevlerini bağımsız ve hiç bir etki altında
kalmadan yapmaları Başkanın sorumluluğundadır.
(3) İç denetimin bağımsızlığı kalite güvence ve
geliştirme programı kapsamında Üst Yönetici tarafından düzenli olarak değerlendirilir.
İç denetçinin tarafsızlığı
Madde 17- (1) İç denetçiler
görevlerini yerine getirirken tarafsız hareket eder. İç denetçiler; denetimin
belirlenen amaçlarına ulaşılması için gerekli tüm denetim tekniklerini uygular,
ihtiyaç duyacağı tüm bilgi ve belgeleri toplar, tarafsız ve yeterli bilgi ve
tecrübeye sahip her denetçinin aynı sonuçlara ulaşmasını sağlayacak şekilde bu
bilgi ve belgeleri değerlendirir ve denetim kalitesinden ödün vermeden ve
başkalarının düşünce ve telkinlerinden etkilenmeden görüşünü oluşturur.
(2) Başkan, iç denetçilerin
görevlendirilmesinde, tarafsızlıklarını zedeleyebilecek hususları dikkate alır.
(3) İç denetçiler daha önce sorumlu oldukları
işlerle ilgili olarak, ilk defa atananlar ve idari görevdeyken iç denetçiliğe
dönenler bir yıl geçmeden iç denetim faaliyeti yürütemez. Yürütülen danışmanlık
ve benzeri faaliyetlerle ilgili olarak da bir yıl geçmeden denetim yapılamaz.
İç Denetçilerin Mesleki Güvencesi:
Madde 18- (1) İç
denetçilere Yönetmelik ve bu Yönergede belirtilen görevler dışında hiçbir görev
verilemez ve yaptırılamaz.
(2) İç denetçiler vekâlet, tedvir veya
görevlendirme suretiyle başka görevlere görevlendirilemezler.
(3)
Genel Müdür lük’te daha önce iç denetçilik yapmış olanların mesleğe
dönüşlerinde Başkanlığın görüşü aranır.
(4) İç Denetim, diğer idari
görevlerden ayrı bir kariyer mesleği olarak özel kurallar ve uluslararası Standartları
çerçevesinde görev yaptığından, İç Denetçiler Kendi istekleri dışında veya
Denetim hizmetlerinin kurallarıyla bağdaşmayan bir durum tespit edilmedikçe
görevden alınamazlar.
(5) İç Denetçiler, Yönetmeliğin 24 üncü maddesinin ikinci fıkrası
hükmü saklı kalmak kaydıyla, hiçbir şekilde istekleri dışında başka bir
göreve atanamazlar.
ALTINCI BÖLÜM
İç Denetim Faaliyetlerinin Planlanması
İç Denetim stratejisi
Madde 19- İç Denetim Daire Başkanlığı, faaliyetlerine
ilişkin plan ve programların hazırlanması ve uygulanmasında Üst Yöneticiye her üç yılda bir oluşturacağı ve üç senelik
döneme ilişkin olarak iç denetimin genel stratejisini belirleyen ve iç denetim
birimlerinin planlama ve programlamalarına esas teşkil edecek iç denetim
stratejik planını esas alır.
Denetimde Risk Odaklılık
Madde 20 – (1) İç denetim, Genel Müdürlüğün karşı karşıya olduğu riskler esas
alınarak hazırlanan risk odaklı iç denetim plan ve programı çerçevesinde
yapılır.
(2) Risk değerlendirmesi ile ilgili olarak Üst
Yönetici tarafından onaylanan usullere uyulur.
(3) Genel Müdürlük Merkez
ve Taşra birimleri tarafından tanımlanan riskler, İç Denetim Daire Başkanlığınca kapsamlı bir risk analizine
tabi tutulur. Bu analiz sonucunda riskler, oran ve önem dereceleri belirlenerek
sıralanır. İç Denetim Daire Başkanlığınca; kurumun hedefleri, faaliyetleri ve
varlıklarını etkileyebilecek önemli risklere ilişkin olarak yapılan analiz
sonucunda, en yüksek risk içeren alan ve konulardan başlanarak iç denetim planı
ve uygulamaya ilişkin programlar hazırlanır.
(4) Yeni birim ve faaliyetler, yeniden
yapılandırma projeleri, örgüt yapısı ve insan kaynaklarındaki önemli değişiklikler,
yüksek risk içerebileceğinden, denetim programına öncelikle alınır.
(5) Plan ve programların hazırlanmasında; Üst
Yöneticinin riskli gördüğü ve öncelik verilmesini istediği hususlar da dikkate
alınır.
(6) Denetim sonuçlarına göre mevcut riskler yılsonlarında
yeniden gözden geçirilir.
İç Denetim Planı
Madde 21- (1) İç denetim planı, Yönetmeliğin 39
uncu maddesine uygun olarak hazırlanır.
(2) İç denetim planı; iç denetim faaliyetinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde
yürütülmesini sağlamak amacıyla denetimin kapsamını, denetlenecek alan ve
konuları, ihtiyaç duyulan işgücü ve diğer kaynakları içerecek şekilde, Genel
Müdürlük birim yöneticileriyle görüşülerek ve
iç denetim stratejik planı da dikkate alınarak, üç yıllık dönemler için
İç Denetim Daire Başkanlığınca hazırlanır. Bu plan, Başkanlıkça her yıl risk
değerlendirmesi sonuçlarına göre gözden geçirilerek, gerektiğinde değiştirilir.
(3) Son şekli verilen iç denetim planı Üst Yöneticinin
onayına sunulur.
İç Denetim Programı
Madde 22– (1) Yönetmeliğin 40 ıncı maddesine uygun olarak; en riskli
alan ve konulara öncelik verilmek ve denetim maliyeti de dikkate alınmak
suretiyle, Genel Müdürlüğün birim yöneticileri ve gerektiğinde çalışanlarla
görüşülerek iç denetim planıyla uyumlu bir iç denetim programı Başkan
tarafından hazırlanır. Bir yıllık süreyi geçmemek üzere hazırlanacak iç denetim
programlarında; denetlenecek alanlar ve konular ile iç denetçilerin isimleri
belirtilerek, yapılacak denetim ve diğer faaliyetler zaman çizelgesine
bağlanır.
(2) İç denetim programının hazırlanması ve son
şeklinin verilmesinde bu Yönergenin 21 nci maddesindeki usule uyulur.
(3) Hazırlanan iç denetim programı Üst
Yöneticinin onayına sunulur.
(4) İç denetim plan ve programının
hazırlanmasında Genel Müdürlüğün öncelikleri ve Yönetim Kurulunun düzenlemeleri
esas alınır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Denetim Faaliyetlerinin Yürütülmesi
Görevlendirme
Madde 23– (1) İç denetim programı Üst Yönetici
tarafından onaylandıktan sonra, görevler programdaki zamanlama da dikkate
alınarak Başkanlıkça iç denetçilere yazılı olarak bildirilir.
(2) İç denetçiler göreve başlama tarih ve yerleri ile bitişini
Başkanlığa bildirirler.
Denetim Gözetim Sorumlusu
Madde 24- (1)
İç denetim
faaliyetinin denetim standartlarına uygun olarak yürütülmesini sağlamak
amacıyla Başkan, görevin niteliğine uygun olarak bir iç denetçiyi, “denetim
gözetim sorumlusu” olarak görevlendirir.
(2) Denetim
gözetim sorumlusu, gözetim yapmakla sorumlu olduğu denetim faaliyetine fiili
olarak katılmaz. Denetim gözetim sorumlusu olarak görevlendirilenler, başka bir
iç denetim faaliyetinde doğrudan denetimle görevlendirilebilir.
Gözetim faaliyetinin kapsamı
Madde25 -(1) Denetimin gözetim sorumluluğu;
a) İç denetçi
tarafından hazırlanan bireysel çalışma planının, denetim programında belirlenen
hedeflere uygun olup olmadığı,
b) İç denetçi tarafından
göreve ilişkin risklerin doğru olarak tanımlanıp tanımlanmadığının ve risklere
ilişkin kontrollerin yeterlilik ve etkililiğinin değerlendirilip
değerlendirilmediği,
c) Denetim
sonucunda varılan kanaatleri destekleyecek bulguların yeterli olup olmadığı,
değerlendirmelerin sübjektif unsurlar taşıyıp taşımadığı ve ilave inceleme
yapılmasına gerek olup olmadığı,
Görev iş programında yer alan testlerin uygulanıp uygulanmadığı ve denetim
sonuçlarına dayanak teşkil eden bilgilerin kayıtlı hale getirilip
getirilmediği,
ç) Denetim
faaliyetinin, sonuçları ve önerileri itibariyle tutarlı olup olmadığı, Hususlarında
değerlendirme yapmak ve gerekli düzeltmelerin yapılmasını istemek, görev ve
yetkisini kapsar.
(2) Denetim görevinin yürütülmesi ve raporlanması aşamalarında denetim
gözetim sorumlusunun önerileri göz önünde bulundurularak gerekli çalışmalar ve
düzeltmeler yapılır. İç denetçi ile denetim gözetim sorumlusu arasında doğan
görüş ayrılıkları Başkan tarafından çözüme kavuşturulur.
Denetim görevinin bildirilmesi
Denetime
hazırlık ve Başlama
Madde 27– (1) Denetim
faaliyetlerinin hazırlık aşaması “Ön Çalışma” olarak adlandırılır. Ön çalışmada
iç denetçiler görevlendirildikleri konu ile ilgili gerekli inceleme ve
araştırmaları yaparak denetimin amaç ve kapsamını tespit eder.
(2) İç denetçiler,
denetim konusuna göre belirleyecekleri toplantı, mülakat, anket, yerinde gözlem
gibi yöntemler ile denetlenecek birim veya süreç hakkında bilgi toplayarak
mevcut risk ve kontrolleri tespit eder ve bunların değerlendirmesini yapar.
Açılış toplantısı
Madde 28- (1) İç denetçi ön çalışma aşamasında,
planlanan iç denetim faaliyetinin yürütüleceği birim yöneticisi ve ihtiyaç
duyulan personelin de iştirak edeceği bir açılış toplantısı yapar. Birden çok birimi ilgilendiren süreç
denetimlerinde açılış toplantısının konuyla birinci derecede ilgili birim
yetkilileri ile yapılması yeterlidir. Danışmanlık faaliyetlerinde açılış
toplantısı yapılması zorunluluk olmayıp, danışmanlık hizmeti verilen birimle
yapılan görüşmeler bu kapsamda değerlendirilir
(2) Açılış toplantısında iç denetçi, ilgili birim
yöneticisi ve diğer personel ile denetimin amacı, kapsamı, denetimde
kullanılacak yöntemler, tahmini denetim süresi, denetime yardımcı olacak
personel, denetim sırasında çalışanlardan istenilenler, idarenin denetimden
beklentileri, denetim sonuçlarının raporlanması gibi hususları görüşür.
Bireysel çalışma planı
Madde 29- (1) Tüm denetim adımlarını ve izlenecek
yöntemleri gösteren bireysel çalışma planının hazırlanmasıyla ön çalışma
tamamlanır. İlgili birimin yöneticisi ve diğer personelle görüşmelerin
sonuçlarına göre hazırlanan çalışma planında;
a) Denetimin amaç ve hedefleri,
b) Denetimin
kapsamı,
c) Denetimin icrasında bilgilerin elde edilmesi, analizi ve
değerlendirilmesine ilişkin yöntemler,
ç) Tahmini denetim süresi,
yer alır.
(2) İç
Denetim Daire Başkanı kendisine sunulan çalışma planı ve eklerini (görev iş programı
ve risk kontrol matrisi) en geç 3 iş günü içerisinde değerlendirir ve onaylar.
Onaylanmasını uygun bulmadığı çalışma planını düzeltilmesi için gerekçeli bir
şekilde ilgili denetim ekibine iletir. Çalışma planı onaylanmadan test
çalışmalarına başlanamaz.
Denetimin yürütülmesi
Madde 30- (1) İç denetçi, denetim faaliyetini plan
ve proğrama göre yürütür. İç denetçi, yıllık denetim programında ve bireysel
çalışma planında belirlenen denetim hedeflerine ulaşmak için, risk ve kontrol
değerlendirmelerinde tespit edilen hususlarla ilgili olarak yeterli ve
güvenilir bilgi ve belgeleri elde etmek, incelemek ve değerlendirmekle
yükümlüdür. Denetimin yürütülmesi sırasında uygulanacak testler, iç kontrol
uygulamalarının yeterliliğine dair değerlendirme yapılabilmesine de olanak
verecek şekilde tasarlanmalı, en riskli alanlara öncelik verilmelidir.
Gerçekleştirilen testlerin tamamı; izlenen yöntem, yapılan gözlem, incelenen
belge, görüşme ve diğer adımlar da belirtilmek suretiyle “Çalışma Kâğıtları”
ile belgelendirilmelidir.
(2) İç denetçi tarafından yürütülen denetim
görevi kapsamında yapılan çalışmalar raporlama aşamasına geçilmeden önce
denetim gözetim sorumlusu tarafından Yönergenin 27 inci maddesi çerçevesinde
gözden geçirilir. Denetim gözetim sorumlusunun
önerileri doğrultusunda gerekli çalışma ve düzeltmeler yapıldıktan sonra
kapanış toplantısı yapılır ve taslak rapor
düzenlenir.
Çalışma kâğıtları
Madde 31-
(1) Denetime hazırlık, risk ve kontrol değerlendirmeleri, yapılan testler,
bunların sonucunda elde edilen bilgi ve kanıtlar ile raporlama ve izleme
faaliyetleri gibi denetim süresince yapılan tüm çalışmalar çalışma kâğıtları
ile belgelendirilir.
(2) Denetim sonuçlarının takibi ile kalite
güvence ve geliştirme faaliyetleri çerçevesinde yapılan değerlendirmelerde bu
çalışma kâğıtlarından yararlanılır.
(3) Gerekli olması halinde çalışma kâğıtlarına
konuyu destekleyici belgeler eklenebilir.
(4) Çalışma kâğıtlarının düzenlenmesinde İç
Denetim Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan doküman ve düzenlemeler esas
alınır.
Kapanış toplantısı
Madde 32- Yapılan
denetim faaliyetleri, görev sonuçları ile taslak raporda yer alacak tespit ve
tavsiyeler denetlenen birim yöneticilerinin katılımı ile gerçekleştirilecek
kapanış toplantısında ele alınır. Ayrıca, bu toplantıda birim yöneticilerinin
görüşleri alınır ve önemli bir değerlendirme eksikliği olup olmadığı
belirlenir. Toplantıda yapılan görüşmeler ve yöneticilerin varsa aykırı
görüşleri toplantı tutanağına bağlanır. Danışmanlık hizmeti verilen
faaliyetlerde kapanış toplantısı yapmak zorunlu değildir.
Sonuçların raporlanması
Madde 33- Denetim faaliyetinin sonuçları, düzenlenecek raporla kayıt
altına alınır. İç denetçi, ulaşacağı görüşe, ulaşamamışsa bunun nedenlerini
raporunda açıkça belirtir.
Denetim sonuçlarının izlenmesi
Madde 34- (1) Denetim faaliyetleri sonucunda iç
denetçiler tarafından düzenlenen nihai raporlarda gösterilen denetim
sonuçlarına ilişkin tavsiyeler ve düzeltici tedbirler belirtilen süre
içerisinde ve denetlenen birimle iç denetçi tarafından varılan mutabakat
çerçevesinde oluşturulan eylem planına uygun olarak yerine getirilir.
Önerilerin gerçekleştirilmesinin belli bir süre gerektirmesi durumunda bu husus
denetim raporuna verilen cevapta belirtilir ve eylem planına bağlanan hususlar
tamamlanıncaya kadar periyodik gelişmeler ilgili birimce en az altı aylık dönemler
halinde İç Denetim Daire Başkanlığına bildirilir. Başkanlık, idari
birimlerce rapor üzerine yapılan işlemleri veya işlem yapılmama gerekçelerini
ilgili denetim ekibine bildirir.
(2) Raporlarda yer verilen bulgu ve
öneriler ile rapora verilen cevap ve eylem planı kapsamında uzlaşmaya
varılmayan hususlar ve bunlara ilişkin denetçi görüşü Başkan tarafından Üst
Yöneticiye sunulur. Bu konularda Üst Yönetici tarafından yapılan değerlendirme çerçevesinde
alınan karara göre uygulama yapılır. Bu uygulamalar da İç Denetim Daire
Başkanlığı tarafından izlenir.
(3) İç Denetim
Daire Başkanlığında, denetim raporlarının uygulanmasını izlemek üzere bir takip
sistemi oluşturulur ve bu kapsamda raporlarda yer alan düzeltici tedbirlerin ve
tavsiyelerin uygulanması sağlanır.
(4) Denetlenen
birim yöneticileri, denetim
raporlarında yer alan önerilere ilişkin gerekli düzeltici tedbirleri alır.
Raporlarda yer alan tavsiyelerin gerçekleştirilmemesi ve gerekli önlemlerin
alınmaması halinde, yapılması gerekenler ve sorumlular hakkında Başkan Üst
Yöneticiyi bilgilendirir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Danışmanlık Faaliyetleri
Danışmanlık
faaliyetlerinin niteliği
Madde 35-
(1) Danışmanlık faaliyetleri; bir idari sorumluluk üstlenmeksizin yürütülen,
icrai konularla ilgili görüş, eğitim, analiz, değerlendirme, performans
göstergelerinin tespiti, proje görevleri gibi idari faaliyetlere değer katmak,
kolaylaştırmak, geliştirmek ve yol göstermek amaçlarıyla gerçekleştirilen
hizmetlerdir.
(2) Danışmanlık faaliyetleri;
a) İç kontrol, risk yönetimi ve yönetişim
sistemlerinin tasarımı ve geliştirilmesi,
b) Genel Müdürlük Merkez ve Taşra birimlerinin
yeniden yapılandırılması,
c) Genel Müdürlük birimlerinin yürüttüğü
yurtiçi ve yurtdışı projelere katılınması,
ç) Performans kriterleri ve göstergelerinin
tespit edilmesi,
d) Genel Müdürlük birimlerinin temel iş
süreçlerinin yeterliliği ve etkinliğinin geliştirilmesi,
gibi hususlar da yerine getirilir.
(3)
Danışmanlık faaliyetleri; Acil ve özel durumları
da kapsayan resmi nitelikte ve yazılı olarak bir süreç ve sonuç içeren,
tanımlanmış bir denetim programına dayanan faaliyetler olup program dışı olarak
da yürütülebilir. Program dışı olarak yürütülecek görevlerin niteliği, Genel Müdürlüğün
görev alanı göz önünde bulundurulmak suretiyle bu maddenin 2. fıkrasında
belirtilen konularla ve süresi yıllık programda program dışı faaliyetler için
ayrılan ihtiyat süreleri ile sınırlıdır. Bu süreler denetçinin program
kapsamındaki denetim görevlerini aksatmayacak şekilde başkanlıkça belirlenir.
(4) Danışmanlık faaliyetlerine ilişkin Genel
Müdürlük birimlerinden gelen talepler, Üst Yönetici aracılığıyla ile İç Denetim
Daire Başkanlığına iletilir.
Danışmanlık faaliyetlerinin
yürütülme esasları
Madde 36- (1) İç denetçiler tarafından
yürütülecek danışmanlık faaliyetlerinde aşağıdaki hususlar dikkate alınır.
a) Faaliyetin kapsamı, açık olarak tanımlanmış bir
çalışma planına dayanmalıdır.
b) Faaliyet iç denetçinin bağımsızlık ve
tarafsızlığını etkilememelidir.
c) Faaliyetin süresi, iç denetçinin sertifika
puanlamasını engellemeyecek, mevcut ve gelecekteki denetim görevlerinin sürekli
aksamasına neden olmayacak şekilde Başkan tarafından belirlenmelidir.
ç) Daha önce yürütülen danışmanlık faaliyetleriyle
ilgili olarak bir yıl geçmeden aynı iç denetçi tarafından aynı konuda denetim
yapılamayacağı hususunda hem Başkan hem de iç denetçi gerekli özeni
göstermelidir.
d) İç denetçilerin daha önce sorumlusu oldukları idari,
Teknik, İş güvenliği vb. faaliyetlere ilişkin danışmanlık hizmeti vermesi
mümkündür.
e) Yürütülen bu faaliyetlerin sonuçları Başkan
tarafından Üst Yöneticiye bildirilmelidir.
(2) Danışmanlık faaliyetleriyle ilgili olarak iç denetçinin
herhangi bir icrai sorumluluğu yoktur. Danışmanlık faaliyetleri sonucunda Genel
Müdürlük birimlerince yapılacak uygulamaların sorumluluğu ilgili birimlerin
yöneticilerine aittir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Diğer Faaliyetler
Yolsuzluk ve Usulsüzlüklere ilişkin incelemeler
Madde 37- (1) Yolsuzluk ve usulsüzlüklerin önlenmesi ve ortadan
kaldırılması için alınacak önlemler ve yapılması gerekenlere ilişkin incelemeler
yapıp öneride bulunabilir.
(2) İç denetçiler, yaptıkları inceleme ve araştırmalar sonucunda
düzenledikleri raporları İç Denetim Daire Başkanlığına sunarlar. Başkan,
araştırma ve inceleme raporlarının ilgili mercilere iletilmesinden sorumludur.
(3)Denetim görevi sırasında bir yolsuzluk ve
usulsüzlük bulgusuna ulaşıldığında, tespitler ve elde edilen deliller
düzenlenen raporla ivedilikle başkan aracılığıyla üst yöneticiye intikal ettirilir.
(4)Suç teşkil eden fiillere ilişkin raporların yetkili mercilere
sunulmasıyla ilgili olarak mevzuatta öngörülen özel hükümler saklıdır.
ONUNCU BÖLÜM
Raporlama
Raporlama
Madde 38- (1) Raporların düzenlenmesi, ilgili mercilere sunulması, sonuçlarının
takibi ve diğer hususlar Kamu İç Denetim Raporlama Standartları çerçevesinde
yürütülür.
(2) Raporlarda ifadeler; tam, doğru, açık, anlaşılır, öz ve yapıcı
olarak yazılır.
(3) İç denetim raporları ve Çalışma Kâğıtları Başkan ve Üst Yöneticinin izni
olmaksızın verilemez. Bu evrakların içeriğinin hassas olması ihtimaliyle, ancak
birim başkanları tarafından talep edildiği takdirde verilebilir.
(4) Denetim ve inceleme raporlarının sonuçları
ve yapılan işlemler İç Denetim Daire Başkanlığı tarafından izlenir.
Denetim raporları
Madde 39- (1) Denetim raporlarında asgari olarak; denetimin amacı, kapsamı
ve elde edilen sonuçlar ile denetçi kanaati belirtilir.
(2) İç denetçi, taslak denetim raporunu, belirli bir sürede
cevaplandırılmak üzere, denetime tabi tutulan birim yöneticisine verir veya
gönderir.
(3) Denetlenen birim yöneticisi, gerektiğinde çalışanlardan
ve ilgililerden görüş almak suretiyle raporu makul sürede cevaplandırarak iç
denetçiye gönderir.
(4) Risklerin önem ve düzeyi konusunda iç denetçi ile
denetlenen birim yöneticisi arasında anlaşmazlık varsa, iç denetçi bu
duruma ilişkin değerlendirmesini raporuna dahil eder.
(5) Risklerin önem ve düzeyi konusunda iç denetçi ile
denetlenen birim yöneticisi aynı görüşteyse, makul bir sürede önlem alınması
konusunda mutabık kalırlar. (6) Denetlenen birimin denetim ekibi ile aynı
görüşte olmadığı bulgularda, önemli bir eksiklik ya da hata söz konusuysa ve
Denetim Gözetim Sorumlusu bu konuda denetlenen birimin görüşüne katılıyorsa bu
bulgulara denetim raporunda yer verilmez, Ancak İç Denetçi Çalışma kâğıtlarında
belirtir.
(7) Denetlenen birimin denetim
ekibi ile aynı görüşte olmadığı bulgularla ilgili olarak, İDD Başkanı
denetlenen birimin görüşüne katılıyorsa, bulgularda İDD Başkanının görüşü
doğrultusunda değişiklikler yapılarak denetim raporunda yer verilir. Örneğin
denetlenen birim, bulgunun önem düzeyi konusunda denetim ekibiyle aynı görüşte
değilse ve İDD Başkanı bu konuda denetlenen birime katılıyorsa, bulgunun önem
düzeyi İDD Başkanının görüşü doğrultusunda değiştirilerek denetim raporuna
dâhil edilir.
(8) Denetlenen
birimin İDD (İDD Başkanı ve denetim ekibi) ile aynı görüşte olmadığı bulgu ve
eylem planlarıyla ilgili olarak, İDD, bu konuda denetlenen birimin görüşüne
katılmıyorsa konu uzlaşılamayan husus olarak üst yöneticiye sunulur. Üst
yöneticinin talimatı doğrultusunda işlem tesis edilir.
(9) Üst yöneticinin uzlaşılamayan hususlara ilişkin olarak İDD’nin
değerlendirmesine katılması halinde, denetlenen birimden uzlaşmazlık konusu
hususlarla ilgili eylem planı alınarak bulguya son hali verilir. Üst
yöneticinin uzlaşılamayan hususlara ilişkin olarak tespite katılmakla birlikte
farklı bir öneri getirmesi halinde, bu öneri doğrultusunda bulguda gerekli
değişiklikler yapılır ve denetlenen birimden bu doğrultuda eylem planı alınır.
(10) Denetim
raporu Başkan tarafından Rapor Gözden Geçirme Kontrol Listesi aracılığıyla
gözden geçirilir. Bu şekilde nihai hale gelen denetim raporu, Başkan ve denetim
ekibi tarafından imzalanarak üst yöneticiye sunulur. Raporda yer alan yüksek
riskli bulgular ve kritik diğer konular raporun yönetici özetinde ele alınır ve
raporun hangi birimlere gönderilmesi gerektiği hususu (dağıtım listesi)
belirlenir.
(11) Denetim raporunda belirtilen önlemlerin alınıp
alınmadığı İç Denetim Daire Başkanı tarafından izlenir. İzleme ile
görevlendirilen İç Denetçi ya da İç Denetim Daire Başkanı tarafından bizatihi
eylem planında belirtilen önlemlerin yerine getirildiği kanaatine varılmışsa
bulgu tamamlanmış olarak kapatılır, aksi halde idarenin talebi varsa ek süre
verilir, yoksa bulgu bir sonraki izleme periyodunda da kapsama alınır. Bu
periyoda da herhangi bir ilerleme olmamışsa bulgu riskin üstlenildiği kabul
edilerek kapatılır
(12) İç denetçi denetlenen birimden alınan cevaplar ile
bunlara ilişkin değerlendirmelerini de ekleyerek oluşturduğu nihai raporunu,
Başkan aracılığıyla Üst Yöneticiye sunar. Başkan nihai raporun ilgililere
iletilmesinden sorumludur.
(13) Raporlar Üst Yönetici tarafından
değerlendirildikten sonra gereği için raporda belirtilen birimlere gönderilir.
(14) Raporda belirtilen önlemlerin alınıp
alınmadığı Üst Yönetici tarafından izlenir. Üst Yönetici bu görevini İç Denetim
Daire Başkanlığı aracılığıyla da yerine getirebilir.
(15) Denetlenen birimlerce, rapor
üzerine yapılan işlemler veya işlem yapılmama gerekçeleri iç denetçiye bildirilmek
üzere İç Denetim Daire Başkanlığına gönderilir.
Danışmanlık ve İnceleme Raporları
Madde 40- (1) Aşağıdaki hallerde inceleme raporu düzenlenir:
a) Danışmanlık faaliyetleri kapsamında yapılan inceleme ve
araştırmalar.
b) Usulsüzlük ve yolsuzluk tespitlerine ilişkin olarak
yapılan incelemeler.
c) Denetim programı, münferit görevlendirmeler veya iç
denetçi tarafından gerek görülen hallerde yapılan araştırma ve incelemeler.
(2) Danışmanlık faaliyetine ilişkin raporlarda aşağıdaki
bilgilere yer verilir;
a) Görevin amacı, niteliği, kapsamı, danışmanlık hizmetini
talep edenlerin beklentileri ve görev süresi,
b) Görevin yıllık program kapsamında mı, yoksa program dışı
bir talep üzerine mi yapıldığı,
c) Yapılan çalışma ve analizler, kullanılan yöntemler,
alınan uzman tavsiye ve yardımları,
ç) Görev sonucunda yapılan tespit ve değerlendirmeler ile
kanaat ve tavsiyeler,
d) Görev kapsamı dışında kalmakla birlikte iç kontrol, risk
yönetimi ve yönetim süreçlerine ilişkin tespit edilen ve üst yöneticiye
bildirilmesi gerekli görülen sorunlar,
e) Görev sırasında elde edilen ve daha sonraki denetimlerde
değerlendirilebilecek risk ve kontrol bilgileri,
f) Genel değerlendirme ve sonuç.
(3) Usulsüzlük ve yolsuzluk tespitlerine ilişkin olarak
düzenlenen inceleme raporlarında aşağıdaki hususlara yer verilir;
a) Usulsüzlük ve yolsuzluklara ilişkin bulgular,
deliller ve diğer bilgiler,
b) Usulsüzlük ve yolsuzluğun
niteliği ve boyutu,
c) Tespit ve değerlendirmeler
çerçevesinde varılan sonuçlar, tavsiyeler, alınması gereken önlemler ve
yapılması gereken diğer işlemler,
ç) İnceleme konusuyla bağlantılı
olarak tespit edilen ve denetim programının hazırlanmasında
değerlendirilebilecek risk ve kontrol bilgileri ile bunlara ilişkin denetçi
görüşü.
(4) Araştırma ve incelemelere ilişkin raporlarda;
a) Konu hakkında temel bilgilere,
b) Araştırma veya incelemenin niteliği ve kapsamına,
c) İlgili mevzuat, standart ve
kriterlere,
ç) Yapılan analizler, kullanılan yöntemlere,
d) Konu hakkında bilgisine
başvurulanların görüş ve düşüncelerine,
e) Yapılan değerlendirmelere,
f) Varılan sonuç ve önerilere,
g) Gerek görülen diğer hususlara, yer verilir.
Yıllık iç denetim faaliyet raporu
Madde 41- (1) İç denetim faaliyetleri sonucunda Başkanlık tarafından yıllık
iç denetim faaliyet raporu düzenlenir.
(2) Başkanlıkça düzenlenen iç denetim faaliyet raporu Üst
Yöneticiye sunulur.
(3) İç denetim
faaliyet raporunun düzenlenmesi ve sunulmasında İç Denetim Standartlarına
uyulur.
Raporların gözden geçirilmesi
Madde 42- (1) Taslak raporlar hariç
düzenlenen raporlar ilgili birimlere gönderilmeden önce Başkan ya da
görevlendireceği iç denetçi tarafından gözden geçirilir. Bu gözden geçirmede
sadece mevzuata açık aykırılık, maddi hata ve diğer biçimsel eksikliklere
bakılır.
(2) Başkanlıkça yukarıdaki hususlar bakımından yapılan
tespitler gerekli değişiklik ve düzeltmeler yapılmak
üzere ilgili iç denetçiye bildirilir. İç denetçi verilen süre içerisinde
gerekli düzeltmeleri yaparak raporu Başkanlığa sunar.
ONBİRİNCİ BÖLÜM
İç Denetim Kaynaklarının Yönetimi ve
Geliştirilmesi
İç denetim kaynaklarının yönetimi
Madde 43-
(1) İç denetim için gerekli kaynakların yönetiminden Başkan sorumludur. Başkan,
İç Denetim Daire Başkanlığının bütçesini yönetir ve denetimin ihtiyacı olan
uygun niteliklere sahip personel de dahil tüm kaynakların temini için lüzumlu
tedbirleri alır.
Meslek içi eğitim
Madde 44- (1) İç denetçilere, meslek içi eğitim imkânı sağlanır. Sağlanacak
meslek içi eğitim mümkün olduğunca her yıla dağıtılır. Meslek içi eğitim
konularında, idaredeki gelişme ve değişmelere yönelik hususlara da yer verilir.
(2) Meslek içi
eğitim ile ilgili konularda kanun ve kararnamelere riayet edilerek, Genel
Müdürlüğün ihtiyaçlarına göre İç Denetim Daire Başkanlığınca programlanır.
(3) İç Denetim
Daire Başkanlığı, gerektiğinde mesleki kuruluşlar, üniversiteler ve bilimsel
alanda faaliyette bulunan diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak suretiyle,
yılda en az bir defa kurs, seminer ve benzeri etkinliklerde bulunur. Meslek içi
eğitim konusuna iç denetim plan ve programında yer verilir.
(4) Meslek içi
eğitim programları önceden iç denetçilere duyurulur.
(5) İç denetçi
olarak ilk defa atananlara, bir haftadan az olmamak üzere intibak eğitimi
verilir.
Mesleki
yeterliliğin geliştirilmesi
Madde 45 – (1) Başkan, iç denetçilerin Yönetmeliğin 31 ve 32 inci
maddelerinde belirtilen mesleki niteliklerini geliştirmeleri için uygun ortamı
hazırlar.
(2) Bu amaçla
Yönetmelikte belirlenen bilgi, yetenek ve niteliklerin oluşturulması yanında,
iç denetimle ilgili her türlü eğitim, konferans, seminer ve yurtdışı faaliyetlere
katılma konusunda iç denetçilere gerekli imkân sağlanır.
(3) İç Denetim
Daire Başkanlığı, Yönetmeliğin 33 üncü maddesi çerçevesinde meslek içi eğitim
programları düzenler. Bu eğitimlerde, Genel Müdürlük birimleri ve
faaliyetlerindeki gelişme ve değişmelere yönelik hususlara da yer verilir.
(4) Başkan, iç
denetçilerin uluslararası iç denetçi sertifikalarına sahip olmaları için
gerekli imkân ve kurumsal altyapıyı oluşturmak için çaba sarf eder.
(5) Başkan, iç
denetçilerin görevlerini ifa ederken ihtiyaç duyacakları özel ihtisas
alanlarına ilişkin gerekli bilgi, beceri ve deneyim sahibi uzmanlardan yardım
ve eğitim alınmasını sağlar.
(6) Başkan İç
Denetçilerin ihtiyaç duyduğu literatürleri takip etmek, güncel gelişim ve
değişimleri izleme amacı ile kitap, dergi, doküman ve malzeme vb. yayınları
temin edilmesini sağlar.
İç
denetçilikte derecelendirme ve
kıdem
Madde 46 – (1) İç denetçilikte derecelendirme, Yönetmeliğin
22 inci maddesine uygun olarak yapılır. Bu derecelendirme yapılırken kalite
güvence ve geliştirme programı kapsamında yapılan değerlendirme sonuçları da
dikkate alınır.
İç denetçilikte mesleki kıdemi
belirlenirken yapılacak hesaplamada; denetim elemanlığında, mesleki her türlü uzmanlıkta, daire başkanı ve
üstü görevlerde geçen süre ile iç denetçilikte geçen fiilen çalışılan süre esas
alınır.
(2) Kıdem şartları
yanında iç denetçinin yeterliliği, mesleki bilgi birikimi ve temsil yeteneği
dikkate alınarak Başkanın teklifi ve Üst Yöneticinin onayıyla derecelendirilir.
Başkan, değerlendirmelerini; iç denetçilerin çalışma ve başarıları, Uzmanlık
alanlarına, verimliliklerine, etkinliklerine, hizmet içi eğitimlere
katılımları ve göreve bağlılıkları gibi hususları gözeterek bu kriterlere uygun
olarak yapar.
(3) Kıdem sırası oluşmasına rağmen derecelendirme
yapılmaması durumunda, buna ilişkin gerekçeler ilgili iç denetçiye ve Üst Yöneticiye
yazılı olarak bildirilir.
Uygun görevlendirme
Madde 47– (1) Genel Müdürlüğün iç denetime tabi tutulacak faaliyetleri konu ve süreçleri itibariyle İç Denetim Daire Başkanlığı
tarafından sınıflandırılır. İç denetçilerin denetim alanlarının üç yılda bir değiştirilmesi
esastır.
(2) İç denetçiler, çalışma süresince edindikleri tecrübe,
Uzmanlık alanı, kıdem ve sertifika derecesine uygun olarak görevlendirilir.
Yeterli sayı ve
sertifika derecesinde iç denetçi bulunmaması halinde görevlendirme Başkanlıkça
denetçilerin tecrübeleri, uzmanlık alanları gibi kriterler göz önünde
bulundurularak yapılır.
(3) Bilgi Teknolojileri(
BT) denetimi belirlenen esaslar doğrultusunda gerçekleştirilir.
(4) Danışmanlık faaliyeti, işin mahiyetine, Uzmanlık
alanına göre iç denetçi tarafından yerine getirilebilir.
(5) Yapılacak denetim faaliyetinin birden fazla alanı
kapsaması veya görev alanının birden fazla iç denetçinin çalışmasını
gerektirecek ölçüde geniş olması halinde denetim, farklı iç denetçilerden
oluşan bir grup tarafından ifa edilebilir.
Kalite
güvence ve geliştirme programı
Madde 48- (1) İç
denetim faaliyetlerinin tüm yönleriyle değerlendirilmesi ile kamu iç denetim
standartları ve meslek ahlak kurallarına uygun olarak yürütülmesinin sağlanması
için kalite güvence ve geliştirme programı oluşturulur. Programın oluşturulması
ve uygulanmasında Üst yönetici değerlendirmelerine uyulur.
(2) Kalite güvence ve geliştirme programı çerçevesinde;
a) İç denetim faaliyetlerinin ilgili mevzuat, kamu iç
denetim standartları ve meslek ahlak kurallarına uygunluğu,
b) İç denetim faaliyetlerinin kurumsal gelişim ve
iyileşmeleri destekleme düzeyi,
c) İç denetçilerin en iyi iç denetim uygulamalarından
istifade edip etmedikleri,
ç) Faaliyetlerin yürütülmesinde gösterilen mesleki özen ve
dikkat ile iç denetçilerin mesleki gelişim düzeyleri,
Gözden geçirilir ve değerlendirilir.
(3) Kalite güvence ve geliştirme faaliyetleri;
a) Kurum içi izleme faaliyetleri çerçevesinde
gerçekleştirilen sürekli iç değerlendirmeleri,
b) Yıllık iç denetim faaliyet raporuna eklenen yıllık
iç değerlendirmeleri,
c) Üst Yönetici
tarafından yapılması sağlanan dış değerlendirmeleri, kapsar
(4) Kalite güvence ve
geliştirme programları çerçevesinde yapılan değerlendirme sonuçları Üst
Yöneticiye sunulur ve yıllık iç denetim faaliyet raporunda yayımlanır.
(5) İç
denetimin etkinliğinin artırılması amacıyla, denetim faaliyetleri, denetlenen
birimlerde yaptırılacak anketlerle değerlendirilebilir.
ONİKİNCİ BÖLÜM
Diğer Hususlar
Denetlenen birimlerin sorumluluğu
EÜAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Genel Müdür adına
Yapılan Denetimlerde;
Madde 49- (1) Faaliyet ve işlemlere ilişkin her türlü
kayıt, bilgi ve belgeler, Genel Müdürlük merkez ve taşra birimleri tarafından
düzenli olarak muhafaza edilir.
(2) Denetlenen birim
yetkilileri; mali yönetim ve kontrol sistemleri ile bütçenin hazırlanması,
uygulanması, sonuçlandırılması, muhasebeleştirilmesi, raporlanması işlemleri
ile mali olmayan işlem ve faaliyetlere ait bilgi ve belgeleri iç denetçilere
ibraz etmek, görevin sağlıklı yapılmasını sağlayacak önlemleri almak ve her
türlü yardım ve kolaylığı göstermek zorundadırlar. Bu kapsamda; iç denetçiler
için uygun fiziki şart, donanım ve her türlü kolaylığı temin ederler.
(3) İç denetim faaliyetleri, denetlenen birim
yönetimlerinin kendi görev alanındaki risk yönetimi, kontrol ve yönetim
süreçlerinin kurulması, uygulanması ve geliştirilmesi konularındaki
sorumluluklarını kaldırmaz.
Üst
Yönetici ile ilişkiler
Madde 50- (1) İç
denetim faaliyetlerinde Uluslararası belirlenen standart, rehber, esas ve
usuller ile diğer düzenlemelere uyulur.
(2) İç denetim sisteminin fonksiyonel bağımsızlığının
sağlanması ve sürdürülmesi, bilgi paylaşımı, görüş ayrılıklarının giderilmesi,
iyi uygulama örneklerinin yaygınlaştırılması, kararlarının uygulanmasının izlenmesi
gibi konularda Üst Yönetici ile işbirliği sağlanır.
Dış denetim ve diğer denetim
birimleri ile ilişkiler
Madde 51- (1) Denetimin planlanması ve
koordinasyonu, mükerrer denetimin önlenmesi, denetimde verimliliğin
artırılması, ortak eğitim imkânları gibi hususlar ile karşılıklı olarak denetim
faaliyetine ilişkin bilgi ve belgelere ulaşılması konularında, Başkan
tarafından Üst Yöneticinin belirlediği politikalar çerçevesinde dış denetimle
gerekli işbirliği sağlanır.
(2) İç Denetim Daire Başkanlığı ve Sayıştay arasındaki
ilişkiler aşağıdaki çerçevede yürütülür:
a) Sayıştay ile İç Denetim Daire Başkanlığı arasındaki
iletişim ve koordinasyon Başkan tarafından sağlanır.
b) İçeriklerinin hassas olma ihtimali nedeniyle, İç
Denetim Daire Başkanlığının çalışma kâğıtları ancak Sayıştay Başkanı tarafından
talep edildiği takdirde anılan kuruma verilir.
c) İç Denetim Daire Başkanlığı tarafından hazırlanarak Üst
Yöneticiye sunulan raporların sorumluluğu Üst Yöneticiye aittir. Sayıştay
tarafından bu tür raporlara erişim talep edildiğinde bu talep doğrudan Üst
Yöneticiye yönlendirilir.
(3) Başkan, Yönetim Kurulu tarafından belirlenen ilkeler
çerçevesinde, denetim, teftiş, araştırma, inceleme, soruşturma ve benzer
faaliyetleri yürüten diğer denetim ve teftiş birimleri ile gereken işbirliğini
sağlar.
Yurtdışı eğitim, araştırma ve akademik çalışma
Madde 52- (1) İç denetçilere, mesleki ve bilimsel
gelişmeleri takip etmek, İç Denetim konularında araştırmalar yapmak ve
kendilerini geliştirmek amacıyla, yurtiçi ve yurtdışında, inceleme, Panel,
Konferans, Toplantı, Araştırma, Mesleki Geliştirme ve Güncelleştirme Eğitimleri
ile pilot uygulamalar yapabilirler.
(2) İç denetçiler,
yurtiçine dönüşlerinde inceleme, araştırma vb. ve staja ilişkin olarak 3
ay içerisinde hazırladığı raporu Başkan aracılığı ile Üst Yöneticiye sunarlar.
Kimlik belgesi
Madde 53- (1) İç denetçilere; Üst Yönetici tarafından bir kimlik belgesi
verilir.
Haberleşme, yazışmalar ve dosya
düzeni
Madde 54- (1) İç
denetçiler, görevleriyle ilgili konularda doğrudan yazışma yaparlar.
(2) Gelen ve giden yazılar, Evrak Kayıt Defterine işlenir.
Evrak takibinin, bilgisayar ortamında veya kurumun uyguladığı sistem ile
yapılması da mümkündür.
(3) İç denetçiler, İç Denetim Daire Başkanlığı ve diğer
birimlerle yaptıkları yazışmalarda, yazılarına verecekleri sayıların önüne sertifika
numaralarını yazabilirler.
(4) Başkanlıkça düzenlenen raporların son sayfası İç
Denetim Daire Başkanlığı mührü ile mühürlenir.
Yönergenin gözden geçirilmesi
Madde 55- (1) Bu yönerge, İç Denetim Daire
Başkanlığı tarafından ihtiyaca göre her yıl gözden geçirilir. İhtiyaçlar
doğrultusunda yapılan değişiklikler Üst Yöneticinin uygun görüşüne sunulur ve
Yönetim Kuruluna gönderilir.
Hüküm bulunmayan haller
Madde 56- (1) Bu yönergede hüküm
bulunmayan hallerde, Kanun, Yönetmelik, Kararname ve Yönetim Kurulu tarafından
çıkarılan düzenlemelere uyulur.
Yürürlük
Madde 57– (1) Bu Yönerge, Yönetim Kurulu Onayından
sonra yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 58– (1) Bu Yönerge hükümlerini Elektrik Üretim Anonim Şirketi Genel
Müdürü yürütür.
This page updated at 12 Aralık 2023 12:30

